Integriteitsbeleid

Visietekst Integriteitsbeleid

Werkgroep: Kristien Daems, Sabine Van de Gucht, Giel Lelièvre, Ellen Verschueren en Bruno Heyndels (voorzitter).  Samenkomst op 4 nov 2023.

Uitvoerders: alle vrijwilligers

Inputgevers: raad van bestuur, ouders van kinderen, kinderen zelf, directie van de school.

Wat is een integriteitsbeleid ?  Een geheel van beleidsinstrumenten op organisatieniveau met de volgende doelstellingen:

• De bewaring en de bevordering van de individuele fysieke, psychische en seksuele integriteit van personen
• De bevordering van de integriteit van de organisatie in haar geheel en het integer handelen van haar jeugdwerkers

FRAVOOL ! vzw streeft ernaar een vereniging te zijn waarin éénieder zich veilig en gerespecteerd voelt.  Ons doel is het creëren van een positief leer- en speelklimaat waarin kinderen op cognitief, motorisch en affectief gebied kunnen groeien.

Om dit te bereiken, bevorderen wij een open cultuur waarin communicatie plaatsvindt met respect en openheid.

We zijn ons ervan bewust dat er wel eens iets kan mislopen.  Iedereen heeft goede en minder goede dagen.  Onze omgang met elkaar is begripvol, we oordelen niet te snel, maar stellen wel duidelijke grenzen om een veilige omgeving te waarborgen.

Discriminatie op basis van geslacht, leeftijd, ras, seksuele geaardheid, religie, of welke grond dan ook, wordt uiteraard niet getolereerd.  Er is aandacht voor inclusie: iedereen kan meedoen.  Iedereen hoort erbij.  Dit gaat over zowel kinderen als monitoren.

De meeste medewerkers van onze vzw zijn leerkracht (in wording), mama/papa of monitor met reeds veel ervaring.  Zij kunnen situaties beoordelen op basis van hun buikgevoel.  Als dit moeilijk blijkt te zijn, worden zij aangemoedigd om dit te bespreken met de kampverantwoordelijke of indien nodig contact op te nemen met de API (AanspreekPunt Integriteit), Bruno Heyndels, voorzitter van de vzw, live op kamp of op 0478/25.62.81. Hij heeft expertise als ombudsman bij de VUB.  Op de website grenswijs.be vindt men een ernstinschattend systeem, dat werkt met kleurcodes.

Om een veilig leer- en speelklimaat te waarborgen, hebben we enkele richtlijnen opgesteld, die tevens onze verwachtingen vertegenwoordigen:

Wat verwachten we van:

• De kinderen
• De monitoren

• KINDEREN:

Taalgebruik:

De kinderen praten netjes, gebruiken geen schofferende taal.

Conflictoplossing:

Kinderen dienen geen vergeldingsacties te ondernemen (bijvoorbeeld: “Ik heb hem geslagen omdat hij aan mijn haar trok”).  In plaats daarvan worden kinderen aangemoedigd om bij het eerste incident de juf te informeren en assertief te zijn.  Als de begeleider geen directe getuige is, wordt bekeken of er andere getuigen waren en worden die gehoord.

Persoonlijke eigendommen:

Kinderen laten hun Apple Watch of ander materiaal waarmee beeldmateriaal kan worden gemaakt, thuis. Indien dit toch mee gebracht, neemt de juf het in bewaring en geeft het aan het einde van de dag terug aan de ouders, met het vriendelijke verzoek dit niet meer mee te brengen naar het kamp.

GSM/Smartphone gebruik:

Monitoren mogen tijdens activiteiten hun GSM gebruiken, maar alleen in de klascontext en uitsluitend voor didactische doeleinden.

Gebruik van faciliteiten:

Toiletten worden alleen gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn. Kinderen blijven er niet onnodig hangen. Dit wordt gecontroleerd door de kampondersteuners/juffen. Spelen gebeurt in de daarvoor voorziene ruimtes.

Pauzes:

Tijdens de pauzes wordt er gespeeld op de speelplaats of in de voorziene binnenruimte.  De kinderen staan steeds onder toeziend oog van een begeleider.

Relatie met kinderen:

Monitoren dienen een warme sfeer te creëren waarin kinderen vrijuit kunnen spreken en te allen tijde bij hen terecht kunnen. Actief luisteren en een kindgerichte aanpak zijn essentieel. Elke bezorgdheid, hoe klein ook, wordt ernstig genomen.

Omgaan met woedeaanvallen:

Bij woede-aanvallen (van kinderen vanaf 7 jaar) wordt verwezen naar grenswijs.be voor richtlijnen.

Respect voor het materiaal:

Kinderen mogen niet snuffelen in de materiaalbakken van de juffen van FRAVOOL ! en mogen niet aan het materiaal (in de klassen) van de gehuurde school komen.  Monitoren houden hier toezicht op.

Pestgedrag:

We tolereren absoluut geen pestgedrag, dat zich onderscheidt van plagen:

• Het gebeurt niet éénmalig, maar systematisch
• De pester(sgroep) kiest er vaak weerloze slachtoffers uit en voelt zich steeds machtiger dan de gepeste.

• MONITOREN:

Taalgebruik:

We spreken zoveel mogelijk Frans met de kinderen en maken gebruik van korte, eenvoudige zinnen, ondersteund door mimiek, gebaren, prenten.  Voor het veiligheidsgevoel van de kinderen, weten zij dat wij ook Nederlands praten.

Eerbied voor materiaal:

Diefstal of kopiëren van FRAVOOL !-materiaal (zowel materieel als niet-materieel) is niet toegestaan.

Schadegevallen melden:

Eventuele schade aan FRAVOOL!-materiaal of schoolmateriaal moet onmiddellijk worden gemeld aan de kampverantwoordelijke.  Hij/zij meldt dit aan de coördinator.

Kledingvoorschriften:

Monitoren dragen neutrale kleding zonder (politieke) statements om conflicten en een wij-zij-gevoel te vermijden.  Belangrijk is dat de mimiek op het gezicht en de expressie van het lichaam zichtbaar zijn, zodat het didactische doel (ondersteuning van verbale communicatie door non-verbale communicatie) gewaarborgd blijft.

Fotografie op kamp:

Monitoren mogen foto's nemen tijdens activiteiten en worden aangemoedigd om deze naar de kampverantwoordelijke te sturen.  Foto's waarop kinderen staan, mogen echter niet zelf openbaar worden gemaakt.

DOELEN:

Doel voor kwaliteitsbeleid:

• De organisatie zet zich in voor het versterken van de groepsvorming en het bevorderen van een positieve interactie tussen kinderen en begeleiders.
• De organisatie streeft naar een veilige omgeving waarin kinderen zonder angst vrijuit kunnen spelen, leren en groeien.
• Als organisatie willen we de weerbaarheid van zowel kinderen als begeleiders stimuleren. We willen hen mondig maken, leren opkomen voor zichzelf en een gezonde assertiviteit te ontwikkelen

Doel voor preventiebeleid:

• Kinderen, begeleiders en ouders kunnen gemakkelijk terecht met hun vragen, klachten, enzovoort, met betrekking tot integriteit bij de begeleider, kampverantwoordelijke of de API (AanspreekPunt Integriteit).
• De organisatie hanteert duidelijke richtlijnen om op te treden bij grensoverschrijdend gedrag en schendingen van integriteit.

Doel voor reactiebeleid:

Kinderen, begeleiders en ouders kunnen laagdrempelig terecht in geval van integriteitsschending bij de begeleider, kampverantwoordelijke of de API. Ze hebben het vertrouwen dat er naar hen geluisterd zal worden en dat er hulp geboden zal worden, waarbij de kampverantwoordelijke of API (met expertise als ombudsman aan de VUB en raadpleging van grenswijs.be) in specifieke gevallen, betrokken.

De organisatie registreert situaties van grensoverschrijdend gedrag en integriteitsschendingen om ervan te leren en indien nodig éénduidig te handelen.

Het thema integriteit wordt systematisch opgevolgd binnen de organisatie.  Het is niet uitgesloten dat deze tekst over integriteitsbeleid aangepast zal worden (voortschrijdende inzichten, ook gemeld door monitoren). 

Vzw FRAVOOL! gaat ervan uit dat elke monitor bijdraagt aan een gezond en open klimaat, waar elk incident gemeld en besproken wordt met respect voor de privacy van elk kind.

Let op: in het geval van een echte acute noodsituatie, waarbij het kind op dat moment in gevaar is, is de monitor VERPLICHT om melding te doen. Als dit niet wordt nagekomen, kan er sprake zijn van schuldig verzuim.

ACTIES:

Vóór het kamp:

De organisatie neemt het integriteitsbeleid op in de monitorenruimte, en de begeleider bevestigt schriftelijk dat hij/zij dit heeft gelezen.

Bij het begin van het kamp:

De API of kampverantwoordelijke stelt zich aan het begin van elk kamp of elke activiteit voor als vertrouwenspersoon.

Tijdens het kamp (reactieprotocol):

STAP 1: SCHAT IN

STAP 2: STOP DE SITUATIE

Wanneer grensoverschrijdend gedrag wordt vermoed, stop dan onmiddellijk de situatie en haal de betrokken partijen uit elkaar.

STAP 3: GA IN GESPREK

Voer een open gesprek met de betrokkenen om de situatie te begrijpen.  Erken gevoelens en beoordeel of de betrokkene begrijpt waarom en bereid is verantwoordelijkheid te nemen. Beloof geen geheimhouding, gezien er geen beroepsgeheim is in het jeugdwerk.  Uiteraard ga je wel voorzichtig om met gevoelige informatie.

STAP 4: CONSEQUENTIES

Afhankelijk van de ernst volgen er consequenties. Het nemen van verantwoordelijkheid is essentieel. Meestal wordt eerst een waarschuwing gegeven, maar bij strafbaar gedrag volgen stevige maatregelen, zoals stopzetting van samenwerking of melding aan betrokken instanties.

STAP 5: OPVOLGING

De kampverantwoordelijke volgt de situatie op voor zowel de 'pleger' als het 'slachtoffer' en onderneemt passende acties.

STAP 6: BRENG OP DE HOOGTE

Informeer de kampverantwoordelijke/juf/meester van het groepje over de situatie.  Hij/zij waarschuwt, indien nodig de ouders.

Als jeugdwerker heb je discretieplicht, wat betekent dat vertrouwelijke informatie alleen wordt gedeeld met de kampverantwoordelijke en/of betrokkenen.  Bij ernstige situaties betrek je onmiddellijk de kampverantwoordelijke en/of API-verantwoordelijke.

Nazorg:

Grensoverschrijdende situaties kunnen langdurige impact hebben.  Toon aandacht voor personen die hulp nodig hebben.  De API of kampverantwoordelijke kan eventueel gespecialiseerde hulporganisaties (awel, 1712, .. ) contacteren.

Nuttige websites:

Grenswijs.be

Pimento.be

DE API (Aanspreekpunt Integriteit) :

Bruno Heyndels, Lange Ridderstraat 8, 2800 Mechelen, 0478/25.62.81 of bruno.heyndels@vub.be

Hij:

• Is het aanspreekpunt bij grensoverschrijdend gedrag: er wordt ook aandacht besteed aan meldingen en vragen over inclusie.
• Registreert het aantal en de aard van de meldingen en vaststellingen
• Verwijst betrokkenen door naar hulpverlening, politie en justitie indien nodig
• Volgt de maatregelen in het beleidsdocument, waarin het integriteitsbeleid en operationalisering van het integriteitsbeleid zijn vastgelegd, op en voert ze uit
• Stelt aan de vereniging en, in voorkomend geval, aan haar lokale afdelingen maatregelen voor om het preventiebeleid integriteitsbeleid en de procedures te optimaliseren.